4lomza.pl/

W południowo – wschodniej części Starego Rynku odchodzi w kierunku wschodnim ulica Senatorska, a w kierunku południowym ulica Giełczyńska.
Ulica Senatorska łączy obecnie Stary Rynek z obecną ulicą Generała Sikorskiego (dawniej Obwodową). W XVI wieku Senatorska kończyła się w miejscu gdzie w tej chwili jest III LO, dawniej szpital żydowski, wówczas w tym miejscu znajdował się Zamek Królewski, a ulica Senatorska kończyła się na głównej bramie wjazdowej do Zamku. W czasie II wojny światowej ulica Senatorska była od południa ulicą graniczną getta żydowskiego. Dla upamiętnienia tamtych wydarzeń od strony Starego Rynku, gdzie znajdowała się brama główna getta, a jeszcze wcześniej Bożnica żydowska zniszczona w 1939 roku, umieszczona na ścianie jednego z budynków tablicę pamiątkową z brązu z napisem w języku hebrajskim: Wiecznej pamięci Żydów Ziemi Łomżyńskiej. Obecnie na ulicy Senatorskiej przeważa zabudowa parterowa, z wyjątkiem kilku kamienic przedwojennych i kilku budynków wielokondygnacyjnych wybudowanych po wojnie od strony Starego Rynku. Na samym dole, jest jeszcze budynek obecnego Urzędu Statystycznego, przedtem Szpitala Zakaźnego.

Kliknąć na obrazek aby powiększyć.


Widok na ul. Senatorską od strony Starego Rynku.


W tym miejscu znajdowała się Główna Brama Getta.


Na tym budynku znajduje się tablica pamiątkowa upamiętniająca gehennę Żydów w tym miejscu.


Tablica pamiątkowa w przybliżeniu.


Dawny szpital żydowski, obecnie III LO, jeszcze wcześniej w XVI wieku stał w tym miejscu Zamek Królewski i w tym miejscu kończyła się ul. Senatorska.


J/w, lecz osłonięty drzewami.


Pożydowska kamieniczka właśnie o nią trwał spór między władzami Łomży i Gminą żydowską.


Kamienica pożydowska po sąsiedzku.


Senatorska od Jana z Kolna w dół


Senatorska od Placu Zielonego w stronę StaregoRynku. Po lewej stronie widać dawny Szpital Zakaźny, obecnie GUS.


Senatorska od dawnej Obwodówki, obecnie Sikorskiego.

Ulicą odchodzącą w kierunku południowym jest ulica Giełczyńska. Jeszcze w XVII wieku była to ulica zamiejska i nazywaną ją Warszawską. Była drogą wyjazdową z miasta przez Giełczyn do Zambrowa. Ujej wylotu stał mostek i szlaban przy którym pobierano opłaty. Obecnie ulica Giełczyńska od Starego Rynku, po prawej stronie do ulicy Dwornej to piętrowa zabudowa prywatna z zakładami usługowymi na parterze. Po lewej stronie aż do samej ulicy Dwornej znajduje się budynek mieszkalny wielokondygnacyjny, w którym na rogu Dwornej i Giełczyńskiej odkąd pamiętam mieści się Apteka. Idąc dalej w kierunku południowym, po prawej stronie widzimy Katedrę z XVI wieku. Przy samej ulicy Figura Chrystusa na piedestale ufundowana przez:






Po lewej stronie ulicy róg Giełczyńskiej i Dwornej ma adres Dworna 22, więc opiszę go przy opisie ulicy Dwornej. Mijając ten budynek w kierunku południowym, następnym budynku Giełczyńska 11 wybudowany na początku XX wieku w okresie międzywojennym wg informacji:

http://epodlasie.wipb.pl/biptest/wosoz/bip/showFile.php?idinformacji=62

hotel “Metropol, ob. Ośrodek Kształcenia Zawodowego, ul. Giełczyńska 11, pocz. XX, nr rej.: A-475 z 30.04.1992

Po wojnie w tym budynku początkowo była szkoła podstawowa nr 4, potem ZDZ, sklep PEWEX, sklepy prywatne. Teraz budynek stoi pusty i niszczeje.
Po prawej stronie za Katedrą w głębi ogrodów widać pałac biskupi,do którego można dostać się zabytkową bramą. Nieco dalej w stronę Polowej znajduje się Dom księży emerytów i bliżej ulicy Giełczyńskiej dawne Hale biskupie w których mieszczą się obecnie niewielkie zakłady usługowe i sklepy z różnego rodzaju towarem. Obok Hal biskupich widzimy Rynek Zambrowski, ale to już na inny temat. Ulica Giełczyńska łączy się z Rondami im. Hanki Bielickiej i ul. Polową.


Widok na ul. Giełczyńską od strony Starego Rynku.


Budynek mieszkalny wielorodzinny z lat 60- tych. Dodatkowo na parterze, znajdują się księgarnia, apteka i biuro turystyczne.


Hotel Metropol z okresu przedwojennego, obecnie bez właściciela opuszczony, zaniedbany, jeszcze kilka lat i będzie całkowita ruina, a na dach będziemy zbierać grzyby, bo drzewa już rosną.


Dom księży emerytów.


Dawne hale biskupie, obecnie mieszczą się w nich niewielkie zakłady usługowe i sklepy.


Widok na ul. Giełczyńską od strony Rond im. Hanki Bielickiej.

Źródło:

1.Czesław Nicewicz
Województwo łomżyńskie - przewodnik

2.Witold Jemielity
Łomża w okresie międzywojennym.

3.Adam Dobroński
Łomża w latach 1866 - 1918

4.Czesław Brodzicki. Donata Godlewska
Łomża w latach 1794-1866.

5.Witold Jemielity
Dzieje Łomży Tysiącletnie

Zdjęcia autora tematu.

Pozdrowienia.