Zagrożenia i szanse cyfryzacji - ::4lomza.pl:: Regionalny Portal

VIII Forum Gospodarcze, realizowane przez Polską Fundację Filary Rozwoju przy współpracy z uczelniami publicznymi, prywatnymi, z instytutami badawczymi, przedsiębiorcami, ma na celu zaznajomienie się z technologiami cyfrowymi i sztuczną inteligencją. „Chcemy zobaczyć gdzie są wyzwania, gdzie są możliwości, gdzie są ryzyka - tłumaczy Dariusz Budrowski. - To ma pomagać człowiekowi, nie zastępować człowieka. Ma pamiętać o tym, że serce człowieka, którego się nie da zastąpić, zawsze było dostępne. By było pomocnym w rozwiązywaniu spraw, a nie go zastępowało”. 

Udana cyfryzacja daje możliwość realizacji usług publicznych poprzez internet. To wygoda, oszczędność czasu i papieru. W Europie  liderem we wdrażaniu rozwiązań cyfrowych jest Estonia, która ma 100% usług publicznych dostępnych przez internet. Na zachodzie kontynentu ten poziom jest różny, i jak mówił Michał Szczepura dyrektor Departamentu Polityki Regionalnej i Funduszy Strukturalnych w Urzędzie Marszałkowskim, Polska nie ma się na tym tle czego wstydzić.  

Cyfryzacja nierozerwalnie łączy się z cyberbezpieczeństwem i sztuczną inteligencją, a to z kolei niesie ze sobą szanse i zagrożenia. 

Największe zagrożenie bezpieczeństwa, czy też nieautoryzowanego dostępu do zasobów zdaniem Andrzej Borusiewicza, wiceprezesa Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa w Warszawie stwarzają ludzie. ARiMR to największy tego typu operator w UE. Ma około 1,3 mln beneficjentów, 300 systemów informatycznych w tym 25 od cyberbezpieczeństwa. Wiceprezes Burusiewicz tłumaczył, że pracownik w Łomży bez akceptacji właściwej komórki w centrali nie jest w stanie zgrać czegokolwiek na pendrajwa. Sztuczna Inteligencja, z której zamierza korzystać Agencja, nie musi być dostępna on-line. Ze względu na zasoby, w tym RODO, czasem może działać wewnętrznie, off-line. ARiMR nie padł ofiarą ataków hakerskich  - chwalił się wiceprezes. Aby nie popadać w rutynę, w organizacji prowadzone są wewnętrzne ataki phishingowe, analizy i sprawdzane procedury. 

Rektor Akademii Łomżyńskiej dr hab. Dariusz Surowik przypomniał, że biznes, ale i studenci oczekują od uczelni, że wyposaży ich w kompetencje cyfrowe także ze sztucznej inteligencji, ponieważ to dobre narzędzie, które może przyśpieszyć wiele rzeczy. Zwracał uwagę na podnoszenie świadomości cyberataków. Ze sceptycyzmem odnosił się do tzw. bezpiecznych systemów. „Dobry haker jak się włamie to tak, abyśmy tego nie zauważyli. Wykrycie hakera jest jego porażką”. Nie ma zamiaru zakazywać na uczelni korzystania ze sztucznej inteligencji. Zdaje sobie sprawę z tego, że zmienia ona radykalnie sposób edukacji. Jego zdaniem „kończy się już czas, kiedy nauczyciel czy wykładowca akademicki będzie tylko podawaczem wiedzy, a wykłady ex cathedra odchodzą do lamusa. Powinniśmy się zastanowić nad zmianą paradygmatu, zmianą metodologii nauczania, żeby te systemy inteligentne wykorzystywać”. Ocenił, że powoli traci sens pisanie prac dyplomowych, a lepszym rozwiązaniem być może będzie egzamin dyplomowy. Mówił także o wykorzystywaniu „małych” - uczelnianych modeli językowych. 

Generał Artur Jakubczyk przestrzegał by do końca nie ufać technologiom. Należy je monitorować, nadzorować i audytować. Zwracał uwagę, że sztuczna inteligencja ma stronę defensywną i ofensywną i może być bronią. 

Jarosław Kowalewski z firmy Novum przypomniał, że pierwsze regulacje od pojawienia się samochodów wydano 7 lat później. Internet ma ponad 30 lat i jedyną regulacją było RODO. Zauważył, że wprowadzanie ograniczeń funkcjonalności ze względu na bezpieczeństwo spotyka się z niechęcią klientów. 

Jak dojdzie do konfliktu zbrojnego to systemy będziemy musieli zawiesić na kołku – stwierdził były wicemarszałek województwa podlaskiego Stanisław Derehajło, który pracował przy powstaniu EZD – systemu elektronicznego obiegu dokumentów. System wyszedł z Białegostoku, a teraz jest podstawą w całej administracji państwowej. By systemy cyfrowe były bezpieczne, poprzez szkolenia i edukację, trzeba kształtować świadomość urzędników. 

Zdaniem przewodniczącego sejmiku Cezarego Cieślukowskiego życie poza cyfrową gospodarką jest możliwe, a czasem wskazane. Do tego potrzeba przyrody doliny Rozpudy, gdzie mieszka i pełnej lodówki. 

Cyfryzacja zdaniem poseł Alicji Łepkowskiej Gołaś wiąże się z wyzwaniami, szczególnie wśród osób 60+. Przestrzegała by ich nie wykluczać z tego ekosystemu. Jest za ograniczeniem bigtechów by cyfrowość nas nie rozpasała. 

Dyrektor Departamentu Polityki Regionalnej i Funduszy Strukturalnych w Urzędzie Marszałkowskim w Białymstoku Michał Szczepura przypomniał, że obok zagrożeń mogą być korzyści. „Za tym kryje się wielki potencjał rozwoju gospodarczego. Jeżeli Polska w odpowiedni sposób to wykorzysta, to badania pokazują, że do 2030 roku jesteśmy w stanie powiększyć swoje PKB o 9% dotychczasowego stanu”. Ogłosił, że w urzędzie marszałkowskim odbyła się już pierwsza rozmowa dyrektorów o wprowadzeniu narzędzi sztucznej inteligencji. „Musimy podejść do tego bardzo rozsądnie – bo jest RODO”. Przyznał, że w niedalekiej przyszłości planowane są szkolenia w tym zakresie i wdrożenia. „Korzystający z tego muszą mieć świadomość jak to działa i co można dzięki temu osiągnąć”. 

Posłanka Alicja Łepkowska – Gołaś w nawiązaniu do elektronicznego obiegu dokumentów podzieliła się swoim doświadczeniem jako pracownicy Urzędu Miejskiego w Łomży. Jej zdaniem wprowadzenie tego rozwiązania nie zmniejszyło ilości pracy, ponieważ zaczęto wprowadzać nowe dokumenty. „To nie jest oszczędność realna. .. Pracownicy są sfrustrowani, że coś muszą robić podwójnie”. 

Każdy z prelegentów wskazywał na potrzebę podnoszenia świadomości poprzez edukację w zakresie sztucznej inteligencji (AI), cyberbezpieczeństwa i cyfryzacji, a posłanka przypominała o  higienie cyfrowej.

Konferencja „Cyfryzacja życia publicznego i społecznego" odbyła się pod patronatem Ministra ds. Unii Europejskiej w ramach prezydencji Polski w Radzie UE w 2025 roku i Prezydenta Miasta Łomża.