Komu i na jakich zasadach przysługuje korzystanie z buspasów?
Chcesz pogłębić swoją wiedzę na temat przepisów ruchu drogowego? Zależy Ci na tym, aby uporządkować wiedzę na temat przepisów związanych z pierwszeństwem na buspasie? Dowiesz się tego z poniższego wpisu!
Czym są buspasy i jakie mają znaczenie w miejskiej infrastrukturze
Kto może korzystać z buspasów na co dzień
Wyjątki i kary za niewłaściwe korzystanie z buspasu
Dlaczego pojazdy elektryczne mają pierwszeństwo w poruszaniu się buspasem?
Czym są buspasy i jakie mają znaczenie w miejskiej infrastrukturze
Buspas to wydzielony pas ruchu na jezdni, przeznaczony głównie dla autobusów i trolejbusów w celu usprawnienia transportu publicznego. Dzięki temu pojazdy komunikacji miejskiej nie są zatrzymywane przez sznur samochodów i mogą poruszać się szybciej oraz bardziej niezawodnie. Buspasy często wyznaczane są po prawej stronie jezdni, co ułatwia kursujące autobusy przyjazd na przystanki. Czasami są stosowane w określonych godzinach – najczęściej w szczycie – choć w innych miejscach obowiązują całodobowo. Pas kończy się tam, gdzie obowiązuje linia ciągła, a przejazd po nim przez pojazdy nieuprawnione jest zabroniony. W przypadku skrętu w prawo dojazd do posesji lub zjazdu z drogi, dopuszczalne jest przejechanie przez buspas, jeśli nie naruszy się dodatkowych przepisów, takich jak przekroczenie linii ciągłej. Z poniższego tekstu dowiesz się, kto może jeździć buspasem i na jakich zasadach.
Kto może korzystać z buspasów na co dzień
Podstawowym użytkownikiem buspasa są pojazdy transportu zbiorowego – autobusy, trolejbusy czy busy kursujące na stałych trasach. Obok nich, jeżeli zezwalają na to odpowiednie znaki drogowe, pas mogą również wykorzystywać taksówki, motocykle, rowery, a także samochody elektryczne. W Polsce ustawodawstwo dopuszcza pojazdy elektryczne na buspasach wyznaczonych przez zarządców dróg do 1 stycznia 2026 r., pod warunkiem, że napęd pochodzi z zewnętrznego źródła. Dotyczy to aut wodorowych i elektrycznych; hybrydy nie są objęte tym przywilejem. Dodatkowo w niektórych miastach na znakach D‑11 (początek buspasa) będą pojawiały się symbole DOP lub wskazania TAXI, MOTOR, czy roweru, które jasno określają dodatkowych użytkowników tego pasa. Zarządca drogi może także uzależnić korzystanie z buspasa od liczby pasażerów np. w przypadku pojazdów elektrycznych lub taksówek.
Wyjątki i kary za niewłaściwe korzystanie z buspasu
Poza uprawnionymi pojazdami, buspas może być używany w uzasadnionych przypadkach przez wszystkich kierowców. Do takich wyjątków zaliczają się jazda dojazdowa do posesji lub chęć skrętu w prawo, o ile nie dochodzi do przekroczenia linii ciągłej i nie stwarza to zagrożenia. Kolejnym usprawiedliwieniem jest sytuacja wyższej konieczności – na przykład transport osoby chorej do szpitala lub unikanie nagłego zagrożenia na drodze. W razie awarii pojazdu kierujący może zjechać na buspas, aby usunąć usterkę oraz uniknąć utrudnień w ruchu. Należy jednak pamiętać, że po ustąpieniu przyczyny wyjątku trzeba niezwłocznie powrócić na zwykły pas.
Za nieuprawnione korzystanie z buspasa grozi mandat w wysokości 100 zł oraz 1 punkt karny – a w przypadku przekroczenia linii ciągłej do tego dochodzi kolejny mandat i punkt. W niektórych regionach dochodzi nawet do 5 punktów karanych. W większych miastach kontrola odbywa się nie tylko przez policję, ale też dzięki kamerom rejestrującym tablice, co znacznie usprawnia wykrywanie wykroczeń.
Buspas stanowi istotny instrument poprawy funkcjonowania komunikacji miejskiej, lecz jego właściwe działanie wymaga respektowania przepisów przez wszystkich uczestników ruchu. Jasne oznakowanie i monitoring skutecznie chronią przed nadużyciami, a wyjątki pozwalają na elastyczne reagowanie na bieżące potrzeby. Wiedza o tym, kto i kiedy może poruszać się buspasem, jest kluczowa, by uniknąć mandatów i przyczynić się do płynności miejskiego ruchu.
Dlaczego pojazdy elektryczne mają pierwszeństwo w poruszaniu się buspasem?
Pojazdy elektryczne mogą korzystać z buspasów przede wszystkim dlatego, że ustawodawca chce zachęcić do rozwoju elektromobilności oraz wspierać rozwiązania przyjazne środowisku. Zgodnie z ustawą o elektromobilności i paliwach alternatywnych oraz Prawem o ruchu drogowym, do 1 stycznia 2026 r. auta z napędem wyłącznie elektrycznym (czyli zasilane energią zewnętrzną) mają możliwość poruszania się po buspasach. To rozwiązanie sprzyja redukcji czasu przejazdu, unikaniu korków i zwiększeniu atrakcyjności takich pojazdów dla użytkowników, co może przyspieszyć ich popularyzację .
Dodatkowo prawo pozwala zarządcom dróg wprowadzać lokalne ograniczenia, np. wymóg co najmniej dwóch pasażerów, ale ogólnie daje wyraźny sygnał: elektryki są traktowane jako element strategii zrównoważonego transportu . W efekcie poprawia się płynność ruchu autobusów i zmniejsza zanieczyszczenie powietrza dzięki mniejszej liczbie spalinowych pojazdów w centrum miasta .
Warto jednak pamiętać, że jest to przywilej czasowy - obowiązuje do końca 2025 roku i wymaga, by auto rzeczywiście spełniało definicję pojazdu elektrycznego (zasilanie tylko z zewnętrznego źródła, nie dotyczy hybryd czy modeli z range extenderem). Po upływie tego terminu możliwość korzystania z buspasów wygasa, co oznacza, że bez zmiany przepisów kierowcy elektrycznych aut będą musieli poruszać się normalnymi pasami lub ryzykować mandat.
tekst płatny
