Kolejna książka Tomasza Szymańskiego - ::4lomza.pl:: Regionalny Portal

Tomasz Szymański, pracujący na co dzień w Muzeum Przyrody-Dworze Lutosławskich w Drozdowie, zadebiutował książką „Ksiądz Kazimierz Lutosławski. Biografia kapłana, wychowawcy i polityka” (2017). Kolejną publikacją książkową w jego dorobku są „Panie Lutosławskie. Losy niezwykłych kobiet na tle historii dwóch stuleci” (2021), a po wyczerpaniu ich nakładów obie doczekały się niedawno wznowień. Jako trzecia ukazała się „Polskość jako zaleta” (2022), w której zgłębia istotę tego, co określa się polskością. 

Jego najnowsza książka „Konserwatysta w niekonserwatywnym świecie” (wydawnictwo Prohibita) wpisuje się w te tematy i zainteresowania, a Tomasz Szymański z typową dla siebie swadą, łatwością wypowiedzi i ogromną erudycją udowadnia, że konserwatywne wartości w obecnych czasach nie tylko nie są passé, ale powrót do nich byłby bardzo wskazany. 

Ukazuje więc ewolucję konserwatysty od czasów początku cywilizacji łacińskiej, nie zapominając przy tym o takich jej filarach, jak grecka filozofia czy prawo rzymskie. To również dzięki nim cywilizacja łacińska jawi się jako najdoskonalszy model cywilizacji, o solidnych podstawach etycznych i opartym na moralności porządku prawnym. Etyka cywilizacji łacińskiej jest przy tym etyką chrześcijańską, co odróżnia ją od wielu innych, jak choćby arabskiej, chińskiej, żydowskiej czy turańskiej, do której należą Rosja i Ukraina. Przybliża też okres średniowiecza, czyli długi relatywnie czas, kiedy cywilizacja łacińska okrzepła, rozprawiając się przy tym z czarną legendą tego okresu, z odniesieniami do postaci Alberta Wielkiego, św. Tomasza z Akwinu, Wiktora z Auxerre, Ludwika IX Świętego oraz kwestii krucjat i Świętej Inkwizycji. 

Średniowiecze, jak podkreśla Tomasz Szymański, wyprowadziło ludzkość z rozdroża po upadku Cesarstwa Rzymskiego. Przyszłość nie okazała się jednak dla niej łaskawa, co widać na przykładzie  nie tylko licznych wojen, w tym światowych, ale też czterech rewolucji.

Pierwsza to protestancka roku 1517, kolejna francuska z 1789, zaś te bardziej współczesne to bolszewicka roku 1917 i ta zapoczątkowana kontrkulturowymi zrywami w Europie Zachodniej w 1968, trwająca w sumie do dziś. Ciekawe są też wątki dotyczące swoistej triady, to jest kultury i idei politycznych, polityki oraz ekonomii. Nie brakuje też tematu sekularyzacji, gdzie zanik poczucia sacrum i postępująca marginalizacja znaczenia religii jako takiej są coraz bardziej dostrzegalne, również w tradycyjnie katolickiej Polsce. Autor wykłada też 10 zasad konserwatyzmu, dochodząc na koniec do wniosku, że prowadzenie życia rozumnego jest czymś podstawowym i niezwykle ważnym, w sumie nie tylko dla kogoś wyznającego konserwatywne poglądy. 

– Pierwsze trzy rozdziały stanowią część, której przyświeca idea zrozumienia przez współczesnego konserwatystę rzeczywistości, w której przyszło mu żyć – podsumowuje Tomasz Szymański. – A że teraźniejszość wynika z przeszłości, poświęcamy tu sporo uwagi historii, a mówiąc ściślej – stosunkowi konserwatysty do historii. Bez tego nie ma mowy o poważnej konserwatywnej postawie. Gdy konserwatysta słyszy jedenastą tezę ze słynnych „Tez o Feuerbachu” Karola Marksa: „Filozofowie rozmaicie tylko interpretowali świat; idzie jednak o to, aby go zmienić”, od razu włącza światła alarmowe. A co, jeśli źle zinterpretujemy świat? Czy bazując na błędnym opisie zmienimy go na lepsze? Cóż… Historia komunizmu pokazuje, jak taka błędna interpretacja się skończyła (rewolucje i ich ofiary). Rozdziały IV i V mają z kolei pomóc w prowadzeniu mądrych działań, więc stanowią zbiór konserwatywnych wskazówek dotyczących spraw publicznych i naszej indywidualnej kondycji duchowej, bowiem jedno i drugie jest ściśle ze sobą powiązane.

Książkę można kupić na stronie wydawnictwa Prohibita oraz w wielu księgarniach internetowych. 

Wojciech Chamryk

Fot. Elżbieta Piasecka-Chamryk