Rolnicy i traktory od lat potrzebują mostu na Biebrzy
Spotkali się z inicjatywy burmistrza Jedwabnego Adama Niebrzydowskiego przy wieży widokowej na wzgórzu w Burzynie. Piękne widoki na Biebrzę, łagodnie meandrującą pośród soczystej zieleni łąk. Wszędzie cisza i spokój, tylko tu ożywiony gwar rozmów, dyskusji, przedstawiania racji. Racje są właściwie dwie: gdzie zbudować nową przeprawę mostową, żeby gospodarze na traktorach mieli którędy dojechać do swoich łąk po drugiej stronie rzeki – kapryśnej i wylewnej Biebrzy, zależnie od pory roku. Jak teraz, w środku lata: za płytkiej, aby kursował prom w Mocarzach. Jedni z Januszem Rogińskim z Brzostowa wolą most w Mocarzach z drogi tuż za wsią: bo po drugiej stronie rzeki jest grobla do carskiego traktu, ale drudzy z Franciszkiem Chrzanowskim z Konieck wolą w Burzynie.
Dwie godziny trwały narady w terenie o tym, gdzie zbudować przeprawę, czy ma być tymczasowa, czy na dłużej, z czym przeplatały się wspomnienia, że 30 lat temu zarzucono pomysł budowy mostu przez Biebrzę w Mocarzach, a do tego przerzucanie się argumentami, gdzie i komu nowa przeprawa mostowa okaże się bardziej potrzebna. W czasie spotkania pojawia się ok. 30 gospodarzy, z którymi rozmawiają, przeglądając mapy i plany Biebrzańskiego Parku Narodowego o obszarze prawie 600 kilometrów kwadratowych: dyrektor BPN Andrzej Grygoruk i ppor Tomasz Zniszczoł z 3 Batalionu Drogowo-Mostowego w Chełmnie. Spotkanie przebiega raczej w spokojnej i rzeczowej atmosferze, chociaż czasami rolnikom puszczają nerwy. Tym bardziej, kiedy świetnie widzą, że na konkretach i wnioskach zależy przedstawicielom władzy: przyrodniczej z BPN, wojskowej – doświadczonej w stawianiu mostów i samorządowej w osobie cenionego i lubianego przez obie strony sporu o most burmistrza Jedwabnego. To on uważnie i z szacunkiem słucha polemizujących gospodarzy, gdzie ta niezbędna im do prowadzenia działalności przeprawa powinna powstać. Stawka tu niebagatelna, bo za rzeką są setki hektarów bujnych i żyznych łąk, bogatych w biomasę, ale za płytka latem Biebrza nie pozwala na kursowanie traktora z kosiarką czy przyczepą w obie strony, natomiast na przejazd w bród okazuje się za głęboka. Sprzęt jest kosztowny: np. traktor za 300 tys. zł, zaś kosiarka za 250 tys. zł. Młodzi rolnicy zwracają na ten aspekt uwagę, że biorą kredyty na lata i wolą nie ryzykować awarii, zniszczenia czy ugrzęźnięcia w nurcie albo nadrzecznym bagnie. Brak przeprawy powoduje, że niektórzy jeżdżą po 50 km dookoła, w kierunku Strękowej Góry, by kosić trawę kilka km od wsi, tyle że za rzeką. Potem ciężką biomasę trzeba z powrotem przywieźć, a to wymaga czasu i paliwa.
Grobla kontra przeciągi
Park Narodowy z kolei potrzebuje koszenia trawy z ponad 4 tysięcy hektarów łąk, żeby nie zarosły. Uczestnicy narady odwiedzili też przeprawę promową w Mocarzach – jest tam 12-metrowy prom, mogący zabrać traktor z przyczepą, oraz drogę piaszczystą za tą wsią w kierunku Brzostowa, która dochodzi wprost do rzeki. Zwolennicy tej lokalizacji – m.in. ze wsi Mocarze, Pluty, Chyliny, Brody, Brody Kolonia, Wagi, Supy i Nadbory – pokazywali z satysfakcją, że po drugiej stronie Biebrzy za wyniosłymi kępami bujnych drzew jest usypana na przynajmniej półtora metra ponad terenami łąk grobla, mogąca dobrze służyć do poprowadzenia drogi w kierunku carskiego traktu. Zapewniają, że istnieje, jest w dobrym stanie dla poruszania się traktorem z osprzętem, choć z brzegu jej nie widać. Sołtys Plut Krzysztof Mocarski dodaje argument agroturystyczny: dzięki przeprawie z grobli będą mogli tędy pieszo lub rowerami przemieszczać się turyści. - A w Burzynie przeprawa prowadziłaby „donikąd”, tylko do łąk gospodarzy z najbliższego otoczenia – przekonują zwolennicy Mocarzy. Na taki argument Franciszek Chrzanowski, zwolennik lokalizacji przeprawy w Burzynie, przypomina, że od Mocarzy, patrząc z biegiem rzeki, są trzy przeciągi: w ten sposób rolnicy określają podmokłe, grząskie, trudne do przejechania drogi wśród łąk. Zdaniem Pana Franciszka, jeden przeciąg ma ok. 150 m, drugi trochę krótszy, trzeci ok 400 m. Wszyscy dyskutanci za pewnik przyjmowali, że nowa przeprawa ma służyć również strażakom do zapewnienia bezpieczeństwa pożarowego i interwencji.
Rozważano dwa warianty nie tylko umiejscowienia, lecz i organizacji: tak tymczasowej przeprawy na czas tegorocznych sianokosów, jak i stałej przeprawy, aby ważny problem rozwiązać systemowo.
Stalowy czy drewniany
Po naradzie będzie druga w ciągu tygodnia, dwóch, potem spotkanie z osobami decyzyjnymi, m.in. z Wód Polskich i Urzędu Marszałkowskiego. 40-metrowy most drewniany może kosztować ok. 150 - 200 tys. zł, bez robocizny, bo żołnierze z Chełmna służą pomocą. Wydaje się, że wariant mostu w Mocarzach ma przewagę płaskiego terenu. Prom można przenieść do Burzyna i nie będzie potrzeby niwelować stromego wzgórza, z którego rozciąga się cudowny widok na dolinę Biebrzy. Kto kocha przestrzeń łąk i pofalowanych linii lasów, wspomni to z wdzięcznością. Czas na procedury prawno-środowiskowo-budowlane - żołnierze są gotowi postawić most ze stali DMS bądź drewna. Dyrektor BPN przypomina, że Biebrza jest żeglowna, zatem trzeba dać miejsce kajakom, tratwom i łodziom.
Mirosław R. Derewońko
