Wyniki wyborów włodarzy będą... później
- Trudno przewidzieć, o której godzinie będą znane wyniki wyborów – mówi Jerzy Dołęgowski, dyrektor delegatury Krajowego Biura Wyborczego w Łomży wskazując, że niedzielne wybory samorządowe będą pierwszymi w Polsce, w których inna obwodowa komisja wyborcza przeprowadza głosowanie, a inna liczy głosy. - Samo przekazanie protokolarne kart wyborczych i urn z głosami mieszkańców trochę czasu zajmie – mówi Dołęgowski. To nie jedyna zmiana, która wpłynie na późniejsze niż poprzednio ogłaszanie zwycięzców. PKW nakazała by głosy w wyborach na wójtów, burmistrzów czy prezydenta liczyć na samym końcu. Do tej pory te głosy liczono jako pierwsze.
O tym w jakiej kolejności obwodowe komisje wyborcze będą liczyły karty z głosami mieszkańców wysypanymi z urn wyborczych zdecydowała Państwowa Komisja Wyborcza przyjmując wytyczne „dla obwodowych komisji wyborczych ds. ustalenia wyników głosowania w obwodzie dotyczących zadań i trybu ustalenia wyników głosowania w wyborach organów jednostek samorządu terytorialnego zarządzonych na dzień 21 października 2018 r.” To szczegółowa rozpiska jakie czynności i w jakiej kolejności mają być podejmowane. W tych wytycznych PKW określiła inną niż dotychczas kolejność przy ustalaniu przez obwodowe komisje wyborcze wyników głosowania. W pierwszej kolejności członkowie obwodowej komisji wyborczej mają ustalić wynik wyborów do rady gminy (Rady Miejskiej w Łomży), później rady powiatu (dotyczy gmin z okolic Łomży), następnie sejmiku województwa i na samym końcu wyniki głosowania w wyborach na wójta, burmistrza czy prezydenta miasta.
Do tej pory głosy włodarzy liczono jako pierwsze, co sprawiało, że nieoficjalne cząstkowe wyniki tych wyborów można było podawać już koło północy. Teraz tak nie będzie.
- Nie przewiduję, abyśmy w poniedziałek rano znali wyniki wyborów. Może około południa – ocenia Jerzy Dołęgowski, dyrektor delegatury Krajowego Biura Wyborczego w Łomży.
Jak ustala się kto wygrał?
Najprościej jest ustalić wyniki wyborów do rad gmin do 20 tys. mieszkańców. Z każdego okręgu zostaje wybrany tylko jeden radny więc mandat otrzyma ten kandydat, który uzyskał największą liczbę głosów. Komisja sumuje więc głosy oddane na kandydatów na radnych z poszczególnych okręgów wyborczych na które została podzielona gmina.
Stosunkowo łatwo także ustalić wyniki wyborów na wójta, burmistrza lub prezydenta miasta. W tym wypadku gminna komisja wyborcza sumuje głosy oddane na poszczególnych kandydatów na podstawie przekazanych protokołów otrzymanych z obwodowych komisji wyborczych z terenu gminy. Zwycięża kandydat, który otrzyma więcej niż połowę ważnych głosów. Jeżeli nikt nie osiągnie tego pułapu zwycięzcę wyłoni II tura głosowania 4 listopada. Trafią do niej dwaj kandydaci z najwyższymi wynikami.
W gminach i miastach powyżej 20 tys. mieszkańców – takich jak Łomża, ale także w wyborach do rad powiatu i sejmików wojewódzkich wybieramy po kilku radnych w okręgach na które podzielone są gmina, powiat lub województwo. Mandaty otrzymają jednak tylko te komitety, które otrzymały co najmniej 5 proc. głosów. Poza tym do podziału mandatów stosuje się tzw. metodę D'Hondta. Polega ona na dzieleniu liczby głosów oddanych na poszczególne komitety przez kolejne liczby naturalne. Największe uzyskane ilorazy wskazują zdobyte mandaty. Działanie prowadzi się do wyczerpania liczby mandatów przypadających na poszczególny okręg wyborczy. Następnie mandaty przyporządkowuje się do konkretnych kandydatów według liczby zgromadzonych przez nich głosów.
