Monografia, monety, disco polo i pomnik na 600 lat Łomży
Główne uroczystości Wielkiego Jubileuszu Łomży zaplanowano na 15., 16. i 17. czerwca, kiedy na Starym Rynku będzie jarmark średniowieczny, a na Muszli koncerty Perfectu i discopolowców. Do tego - monografia miasta pod redakcją prof. Krzysztofa Sychowicza (600 do 800 stron w nakładzie półtora do 2 tys. egz.). Ponadto 15 tysięcy monet o nominale 6 jantarów (3 zł 40 gr za sztukę) i 200 monet 60 jantarów ze srebra (236 zł każda) chce wydać Miasto Łomża na jubileusz nadania w 1418 r. praw miejskich przez księcia Janusza I Starszego. Władca Mazowsza może doczekać się pomnika w centrum starówki, choć od dziesiątków lat mieszkańcy Łomży chcą tam zieleni, kwiatów, ławek i fontanny. Moc imprez, wydawnictw i przedsięwzięć, łączących mieszkańców 600-letniego miasta.
Na początku trzeba podkreślić, że Łomża jako miejscowość ma starszą historię, ponad 1000-letnią, związaną z osadnictwem w okolicy ul. Żydowskiej IX w., na Wzgórzu św. Wawrzyńca nad Narwią i początkami chrześcijaństwa na tych ziemiach. 600-lecie to jubileusz nadania prawa chełmińskiego, które dało Łomży książęce przywileje: prawo budowania łaźni, postrzygalni i wagi oraz osądzania, wyrokowania i karania. Dlatego współcześni władcy zamierzają postawić pomnik księcia Janusza I.
Zegar słoneczny wskazuje historię i współczesność
Zanim do tego dojdzie - lub nie, prezydent Łomży 4. stycznia o godzinie 12.40 dał znak, że zaczyna obchody, uruchamiając stronę 600-lecia w Internecie. Preludium grudniowym było zaproszenie do I LO i Kina Millenium Piotra Domalewskiego, reżysera nagrodzonej na festiwalu w Gdyni „Cichej nocy” i rozdanie nagród w konkursie literacko-fotograficznym TPZŁ „Załomżenie”. A w sylwestra głośno przed koncertem Cleo prezydent ogłosił, że wchodzimy w rok Wielkiego Jubileuszu Łomży. Będzie on codziennie prezentowany szczegółowo na stronie internetowej 600.lomza.pl, stworzonej w tym celu przez 4 miesiące za 14 tysięcy złotych przez Michała Gąsowskiego z Białegostoku. To obszerne kompendium zawiera, np., wiadomości historyczne, aktualności, biogramy łomżyniaków, zdjęcia miasta, w czym pomogli mu historycy: Jerzy Jastrzębski i Marta Gosk oraz malarka Teresa Adamowska. Ona jest również autorką koncepcji plastycznej monografii Łomży, utrzymanej w tzw. starym złocie. Granat okładki sugeruje wody Narwi, przy której widać panoramę z połowy XIX w. Pokazała projekty, tak jak prezydent nowe witacze na drogach wjazdowych i podkładki z plastiku pod tablice rejestracyjne samochodów z logo 600-lecia, autorstwa malarza Romana Borawskiego. Są też kocyki dla niemowląt z jubileuszowym logo, lecz jak na razie – znaczka pocztowego w całej Polsce nie ma co się spodziewać, o czym poinformowała Barbara Strzymińska – Zdanewicz z PP w Białymstoku. Ma być za to karta okolicznościowa i datownik, przystawiany do korespondencji lub na pamiątkę 15. czerwca na Starym Rynku, gdzie ok. 60 rekonstruktorów stworzy średniowieczny klimat z turniejem rycerskim, strzelaniem z łuku, lepieniem garnków. Towarzyszyć temu będą msza św. w liczącej 5 wieków Katedrze, sesja Rady Miasta, korowód i inscenizacje Teatru Lalki i Aktora.
Całoroczna modlitwa o pomyślność i zbawienie dusz
Wiceprezydent Agnieszka Muzyk zapowiedziała naradę z udziałem dyrektorów przedszkoli, szkół i placówek kulturalnych, żeby koordynować działania w taki sposób, aby na koniec roku mieszkańcy Łomży wiedzieli, co znaczy data 1418 w historii miasta, tak jak Polacy mogą wiedzieć, co oznacza 1918 w historii Polski i 1944 w dziejach Warszawy, do której stolicę Mazowsza z Czerska przeniósł właśnie książę Janusz I. Żartobliwie skomentowała, że na konferencji w Domku Pastora „jesteśmy grzeczni i ułożeni, ale pracujemy burzliwie”. Trudno się dziwić, skoro nawet data 1418 to enigma...
Rozjaśni ciemności monografia prof. Krzysztofa Sychowicza, który zaprosił do współpracy, m.in., Danutę Bzurę i Michała Kaczyńskiego z Archiwum Państwowego. Biskup Tadeusz Bronakowski przedstawił modlitwę 600-lecia, żebyśmy po tym roku – jak określił – stali się piękniejsi duchowo, coraz bardziej kochający Boga i bliźnich. Od 7. stycznia w kościele św. Brunona, a przez cały rok w kościołach Łomży będą odprawione msze i zanoszone modły o pomyślność współczesnych i życie wieczne dla Zmarłych... Będzie można Ich wspominać na stronie 600-lecia i dodawać wydarzenia. Naczelnik Ewa Sznejder z Centrum Współdziałania Społecznego nazwała kalendarz strony 600-lecia „narzędziem planowania, żeby nie pokrywały się terminy organizowanych spotkań i imprez”.
Tenor Jacek Szymański, popowa Jula i reggae-popowa Marika oraz rockowy Adam Kalinowski to łomżyńskie gwiazdy koncertu orkiestry Filharmonii Kameralnej w Łomży, jaki w Katedrze zacznie uroczyste świętowanie 600-lecia. Dyrektor i dyrygent FKWL Maestro Jan Miłosz Zarzycki zaprosił łomżyniaków na niedzielę, 21. stycznia o godz. 13. Występy mają zostać zarejestrowane, tak ażeby można było to wydarzenie pokazać Polsce i całemu światu oraz mieszkańcom miasta na 625-lecie... Tytuł „Łomżyńskie Betlejem” zapowiada rodzinne kolędowanie przy jednym jubileuszowym stole.
Mirosław R. Derewońko
