Muzealna wędrówka przez wieki
Wystawę „Łomża. Wędrówka przez wieki” otwarto w Muzeum Północno- Mazowieckim. Zaprezentowano na niej najcenniejsze eksponaty ze zbiorów muzeum pochodzące często sprzed setek i tysięcy lat, w tym datowany na X wiek srebrny skarb z Góry Strękowej. – To pierwsza wystawa stała poświęcona historii miasta – podkreśla Jerzy Jastrzębski, dyrektor Muzeum Północno- Mazowieckiego w Łomży. – Jej otwarcie ma dla nas duże znaczenie, bo to nie tylko pierwsza taka wystawa, ale otwieramy ją prawie dokładnie w dzień otwarcia 65 lat temu naszego muzeum! Muzeum Północno- Mazowieckie otwarto, z inicjatywy Adama Chętnika, 14 marca 1948 r.
Wszystko wskazuje na to, że otwarta właśnie wystawa stała „Łomża. Wędrówka przez wieki” przyciągnie do muzeum kolejne rzesze zwiedzających. Zaprezentowano na niej historię Łomży od czasów najdawniejszych, to jest pierwszych śladów osadnictwa w VI w. p.n.e., do roku 1975, kiedy powstało województwo łomżyńskie.
W archeologicznej części wystawy można oglądać zabytki najstarsze: broń i narzędzia kamienne, naczynia szklane i gliniane, fragmenty obuwia i odzieży, w tym szaty przetykanej złotą nicią z przełomu XV i XVI w. oraz XI –wieczne okucie pasa datowane na czasy Św. Brunona z Kwerfurtu. Równie cenny jest pochodzący z X wieku srebrny skarb z Góry Strękowej, składający się z zausznic i paciorów oraz arabskich monet – dirhamów. Ekspozycję dopełniają liczne rekonstrukcje i makiety, w tym obozowiska z epoki mezolitu oraz wczesnośredniowiecznego grodu w Starej Łomży, a także multimedialny „Spacer z archeologiem po Łomży”.
Druga, historyczna część ekspozycji obejmuje lata 1418 – 1975, z tym, że najstarsze eksponaty pochodzą z roku 1939, zaś okres powojenny został ukazany na archiwalnych materiałach filmowych, m.in., ze zbiorów Polskiej Kroniki Filmowej. Wśród zgromadzonych dokumentów przeważają pochodzące z przełomu XIX i XX wieku, nie brakuje też starszych, jak świadectwo ukończenia Szkoły Wojewódzkiej w roku 1826 czy reprodukcja przywileju księcia Janusza I z 1418 r., nadającego Łomży prawo miejskie chełmińskie.
Historię organizacji kultywujących polskie tradycje pod zaborami przypominają dokumenty oraz fotografie dotyczące Łomżyńskiego Towarzystwa Wioślarskiego czy Koła Muzycznego „Lutnia”. Są też eksponaty upamiętniające zrywy niepodległościowe, jak fragmenty kosy powstańca z roku 1863, zdjęcie poległego podczas rozbrajania Niemców w 1918 r. Leona Kaliwody. Oddzielnie wyeksponowano pamiątki po łomżyńskim 33 Pułku Piechoty.
– Dzisiejsza wystawa jest wystawą, która musiała być otwarta jako pierwsza – ocenia Jerzy Jastrzębski. – Historia miasta nie gościła do tej pory w progach muzeum, mieliśmy dotąd wystawy stałe poświęcone bursztynowi, kulturze ludowej. Dzięki naszym pracownikom jest to wystawa autorska, pragnę też podziękować instytucjom i osobom prywatnym, które zechciały nas wspomóc przy realizacji tej wystawy – myślę, że bez niektórych zbiorów byłaby ona niepełna.
Wojciech Chamryk
Zdjęcia: Elżbieta Piasecka - Chamryk