Gdy zegar staje, czas idzie dalej...
Od dzieciństwa lubił majsterkować. Dawna pasja powróciła, gdy miał 70 lat. Teraz ma ponad 75 i rozkłada od czasu do czasu w kuchni, na balkonie czy w garażu deszczułki i listewki z czarnego dębu, mahoniu, balsy, lipy bądź brzozy. Zastanawia się: „Dlaczego te zegary wybrały właśnie mnie...? Nie wiem...” Od czterech lat – jak sam to określa – szyje dla nich ubrania. Dla zwykłych budzików z plastiku tworzy niezwykłe obudowy, które raz wyglądają jak prosta drewniana szafeczka, innym razem jak przydrożna kapliczka, a czasem jak bogato zdobione zlotem tabernakulum. Takich tykających cacek stworzył ponad 200... Teraz ksiądz zegarmistrz blisko sto z nich zaprezentował w Galerii N.
Księdza Jana Grochowskiego artystyczną wizję zegara postanowili przedstawić organizatorzy wystawy w Galerii N: Katedra Edukacji i Kultury SGGW w Warszawie, Klub Garnizonowy Łomża, Regionalny Ośrodek Kultury i Powiatowy Inspektorat Weterynarii w Łomży. Na wernisaż ekspozycji we wtorek, 21 kwietnia przybyły istne tłumy. Honorowy patron prof. dr hab. Alojzy Szymański, czyli J.M. Rektor Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie, wystosował list gratulacyjny, w którym zachwyca się „oryginalnymi dziełami sztuki, owocem twórczej pracy, serca i rąk”.
- Nie sądzę, że moje tworzone z potrzeby? z konieczności? ubranka dla zegarów mają wartość artystyczną – mówił skromnie ksiądz majsterkowicz. - Nigdy nie myślałem, że można je udostępnić szerokiej publiczności. Może się bałem...?
Wśród „szerokiej publiczności” w Galerii N byli, m.in., biskupi łomżyńscy: ordynariusz ks. Stanisław Stefanek TChr i senior ks. Tadeusz Zawistowski, starosta łomżyński Krzysztof Kozicki, dowódca 1 Łomżyńskiego Batalionu Remontowego ppłk Piotr Wolański i Agata Zambrzycka, krewna ks. Jana Grochowskiego, z której kolekcji pochodzą mieniące się złoconymi, posrebrzanymi i połyskliwymi barwami obudowy zegarów.
Estetyczna szata cierpliwie tykających mechanizmów, regulujących nasze życie od poczęcia aż po kres, może zaledwie trochę oddala, lecz nie usuwa dręczących nas wątpliwości co do natury wymiaru istnienia, liczonego w sekundach i stuleciach. O ponurym zagubieniu w czasie i bolesnym przeświadczeniu, że nie panujemy nad rytmem minut i lat, mowę wygłosił dr Emilian Kudyba.
- Zaklęty krąg spraw i zdarzeń wyznacza lata bez oddechu – mówił do ks. Jana i szacownych gości. - Istnieje w nas potrzeba otwarcia czasu, tęsknota za urlopem. Za tym snem o wakacjach kryje się nasze marze eschatologiczne.
W swoich rozważaniach dr Kudyba dostrzegł wartość czasu świętego, wpisanego w rok kościelny. Zauważył, że liturgia ocala czas przed spłaszczeniem i pozwala nam kontemplować tajemnicę czasu.
Prof. dr hab. Teresa Zaniewska, kierownik Katedry Edukacji i Kultury na wydziale humanistycznym SGGW, podarowała swoją prywatną nagrodę ks. Janowi - „nagrodę złotej róży jak złote jest serce Księdza”. Oprócz tego, wręczyła pamiątkowy metalowy medalion autorstwa włoskiego rzeźbiarza Antonio Cozzolino. Pani profesor podziękowała w poetyckim wystąpieniu swemu nauczycielowi religii sprzed 40 lat w Ostrowi Mazowieckiej.
- Ksiądz Jan był mądrym wychowawcą i nauczycielem – wspominała z wdzięcznością. - Stosował najważniejszą zasadę w pedagogice, własny przykład. Opowiadał o Ewangelii, a sam był Ewangelią. Wpoił w nas patriotyzm, honor i uczciwość. Dzięki niemu nie wyjechałam z Polski...
Wystawę zegarów ks. Jana Grochowskiego można oglądać w pomieszczeniach Galerii N przy Alei Legionów 133 w Łomży.
Mirosław R. Derewońko
Ks. JAN GROCHOWSKI urodził się 1 stycznia 1934 r. w Płonce-Strumiance (parafia Płonka Kościelna). Ukończył Liceum Ogólnokształcące w Łapach (1953), po czym wstąpił do Wyższego Seminarium Duchownego w Łomży. Święcenia kapłańskie przyjął 26 grudnia 1958 r. z rąk biskupa łomżyńskiego Czesława Falkowskiego. W tymże roku jako wikariusz został skierowany na pierwszą parafię w Jeleniewie. Następnie sprawował posługę kapłańską w: Bargłowie (1962), Łomży (1963), Ostrowi Mazowieckiej (1970) i Kadzidle (1972). W 1974 r. objął probostwo w Kuziach, a w latach 1989-2006 pełnił tę funkcję w Radziłowie. Obecnie na emeryturze. Mieszka w Łomży. Posługę duszpasterską pełni w parafii Przemienienia Pańskiego w Piątnicy k. Łomży.
Diecezjalny referent służby ołtarza (1969), duszpasterz rodzin dekanatu Myszyniec (1984), ojciec duchowy tegoż dekanatu (1984), duszpasterz ds. trzeźwości dekanatu Szczuczyn, członek Rady Kapłańskiej (1992-1996) i diecezjalnej rady ds. ekonomicznych.
1 grudnia 1993 r. otrzymał godność Kanonika Honorowego Kapituły Katedry Łomżyńskiej.
Zaangażowany w inicjatywy społeczne środowiska łomżyńskiego, m.in. w prace organizacyjne Stowarzyszenia Kobiet z Problemem Onkologicznym w Łomży. Podziela myśl: „Chylę czoła przed uczynkami, o których mawiacie: „Ach, to pestka” albo „Nic wielkiego” – dzięki tym „drobnostkom” życie ma SENS”.
